İş kazası bildirimi, bir işyerinde meydana gelen olumsuz durumlar sonrası yapılan bildirime verilen isimdir. İş kazası ise, bir işyerinde çalışan kişinin; olumsuz koşullar, güvenlik eksikliği, tedbirsizlik veya dikkatsizlik sonucu başına gelen olumsuz olaylardır. Bu durumda iş kazasını oluşturabilecek pek çok etki vardır. Bu etkiler işyeri ile alakalı da olabilir, doğrudan çalışan kaynaklı da olabilir.

Bu sebeple, işyerlerindeki belirlenen kriterler doğrultusunda bir İş Sağlığı ve Güvenliği Uzmanı çalıştırmak zorunludur. Bu durum, işyerinde meydana gelebilecek olumsuz durumları önceden tespit etmek ve önlemek için oldukça önemlidir. İSG uzmanları, aldıkları eğitim doğrultusunda çalışma ortamını düzenleyebilir ve kazaların önüne geçmek için ek tedbirler alabilir.

Bir olaya iş kazası diyebilmek için ise 5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu çerçevesindeki hükümlere uyumlu olmalıdır. Bahsetmiş olduğumuz kanun maddesinde, hangi durumlardaki olayın iş kazası sayılabileceği açıkça belirtilmiştir. Bu sebeple de, alttaki olayların yaşanması durumunda iş kazası bildirimi yapılmalı ve tutanak tutulmalıdır. Peki iş kazası bildirimi nasıl yapılır?

İş Kazası Bildirimi Nereye ve Nasıl Yapılır?

İş kazası bildirimi, iş kazası yaşandıktan sonra mutlaka yapılmalıdır. Bu durumda, iş kazası bildirim süresi de göz önünde bulundurulmalı. Çünkü zamanında yapılmayan bildirimler için işverenin ceza yemesi de olası. Bu gibi durumlarla karşılaşmamak için kanunen belirlenmiş olan sürede iş kazası bildirim yapılmalı ve mutlaka yetkili merciler bilgilendirilmelidir. Aksi halde ceza gelmesi oldukça olağandır.

İşyerinde başınıza gelen bir olayın iş kazası sayılıp sayılmadığı, 5510 sayılı kanun ile belirlenmektedir. Bu kanuna göre, bir olayın iş kazası olup olmadığını kolaylıkla tespit edebilirsiniz.

İş Kazası Nedir? 5510 Sayılı Kanun

İş kazası, bir işçinin iş yaptığı sırada, iş yerinde bulunduğu anda veya işe giderken başına gelen olumsuz bir olaya verilen isimdir. Bu olumsuz olayların iş kazası olarak değerlendirilmesi için, başlıkta da belirttiğimiz kanun maddesine uygun olması gerekiyor. Sosyal Sigortalar Kanununa göre bir iş kazasının, iş kazası sayılabilmesi için alttaki şartlar gereklidir. Bu şartlar dışındaki olaylar iş kazası değildir.

5510 Sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu ve İş Kazası

• Kişinin sigortalı olması,
• Sigortalının olay sırasında işyerinde bulunması,
• İşveren tarafından verilen bir görevi yerine getirdiği sırada olması,
• Sigortalının görev yeri dışına gönderilmesi durumunda,
• Sigortalının iş tanımı dışında bir görevlendirilmesi bulunduğu sırada,
• 5510 sayılı kanunun 4a maddesindeki emziren kadının çocuğunu emzirdiği sırada,
• Sigortalının işveren tarafından sağlanan servis aracı ile işe gidip geldiği sırada.

Üstteki listeye göre bir olayın iş kazası sayılabilmesi, bu maddelere bağlıdır. Bu maddeler dışında yaşanan olaylar, iş kazası olarak kabul edilmeyecektir. Ancak bu tanımların dışında bir olay yaşadığınızı düşünüyorsanız, yetkili mahkemelere başvurarak dava açabilirsiniz. Dilerseniz bunun öncesinde bilgi almak için bir İSG uzmanından da yardım alabilirsiniz.

Aynı zamanda iş kazası meydana geldikten sonra mutlaka yapılması gerekenlerden birisi de iş kazası bildirimidir. İş kazası bildirimi yapmak, iş kazası sonrasında yapılması gereken en önemli işlerden birisidir. Bu bildirim, işyerinde görevli kişi ve İSG uzmanı tarafından yapılır. Gerekli raporlar, tutanaklar ve bildirim raporu İSG uzmanı tarafından tutulur ve bildirim yapılır.

İş Kazası Bildirimi Nereye Yapılır?

İş kazası bildirimi; SGK yani Sosyal Güvenlik Kurumu’na e-devlet ya da SGK.gov.tr üzerinden yapılabilir. Dilerse işveren direkt olarak SGK müdürlüklerine giderek yazılı bildirim yapabilir.

İnternet ortamından başvuru yapmak her zaman tercih edilen en kolay yöntemdir. E-Devlet üzerinden tek bir tık ile E-Bildirim sayfasını kullanarak kaza bildirimi yapabilirsiniz. Bu durum, anında sisteme işleyecek ve taranacaktır. Ancak sistemsel hatalar ve yoğunluklar yüzünden kaza bildirimleri gecikebilir. Bu sebeple ertelemeden biran önce başvuru yapılması gereklidir.

• e-Devlet İş Kazası Raporu Bildirim Sayfası: Tıklayın

eDevlet üzerinden bildirim yapmak istiyorsanız, E-Bildirge şifresine sahip olmalısınız. İş kazası raporu sunmak yani bildirim yapmak için işveren olmanız, şifrenizin olması şarttır. Aksi halde sisteme giriş yapamaz ve bildirim gönderemezsiniz. İş kazası bildirimi sadece bünyenizde çalışan 4A sigortalılar için yapılabilir. E-Bildirge şifreniz yoksa SGK’ya yazılı bildirim yapmak zorundasınız.

Eğer bünyenizde çalışan yabancı bir işçiniz varsa, bu bildirimler de e-Devlet üzerinden yapılmıyor. Yabancı çalışanlar için de SGK müdürlüklerine direkt yazılı olarak başvuru yapmanız gerek.

İş Kazası Bildirim Süresi Ne Kadar?

İş kazası meydana geldikten sonraki 3 iş günü içinde SGK iş kazası bildirimi mutlaka yapılmalıdır. İş kazası meydana geldikten sonraki bildirim süresi yalnızca 3 iş günü olarak belirlenmiştir. Bu süreyi aşan işverenler için cezai işlem uygulanmaktadır. Bu durumda, Salı günü meydana gelen bir iş kazasının bildirimi, Cuma günü gece yarısına kadar yapılabiliyor. İş kazası bildirim süresi için hafta sonları dahil edilmez.

İş kazası bildirim süresi 3 iş günü olarak hesaplanır. Cuma günü meydana gelen bir iş kazası için Cumartesi ve Pazar günleri sayılmaz. Bu durumda Cuma günü meydana gelen bir iş kazası bildirim süresi, Çarşamba gece yarısına kadar yapılabilir.

İş kazası bildirimi, kazadan sonraki 3 iş günü içinde yapılmalıdır!

5510 sayılı Sosyal Sigortalar Kanunu 13. maddesine göre açıkça “kazadan sonraki 3 iş günü içinde” ibaresi bulunmaktadır. Eğer SGK, kaza bildirimi için kazanın meydana geldiği tarihten itibaren sayarak ceza kestiyse, bunun için itirazınızı aşağıdaki maddeye göre yapabilirsiniz.

5510 sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu, 13. Madde

a) (a) …”o yer yetkili kolluk kuvvetlerine derhal ve Kuruma da en geç kazadan sonraki üç işgünü içinde, iş kazası ve meslek hastalığı bildirgesi ile doğrudan ya da taahhütlü posta ile Kuruma bildirilmesi zorunludur…”

İş Kazası Bildirmeme Cezası Ne Kadar?

İş kazasının bildirim süresinin 3 iş gününü geçmemesi gerektiğini söylemiştik. Bu durumda, 3 iş günü geçmiş olmasına rağmen bildirim yapılmadığı taktirde bağlı bulunduğunuz Sosyal Güvenlik Kurumu, 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamında cezai işlem uygular. Bu cezanın adı da iş kazası bildirmeme cezası 2022 yılında aşağıdaki tutarlar üzerinden ödenmelidir.

İş Kazası Bildirmeme Cezası 2022

İş kazası bildirim süresi içinde yapılmayan bildirimler için uygulanan iş kazası bildirmeme cezası, sadece bununla da sınırlı değildir. SGK, üstteki tablodaki cezaya ilave olarak kazayı geçiren çalışanın tedavi masraflarının da işveren tarafından karşılanmasını sağlar. SGK tarafından yapılan aylık ödemeler ve harcama tutarları da, SGK tarafından işverenden tahsil edilir.

İş Kazası Bildirimleri Denetlemeye Tabi Midir?

SGK’nın böyle bir uygulaması bulunmuyor. SGK, bir işyerinin bildirim yapıp yapmadığı konusunda denetmen ya da müfettiş atamıyor. Ancak tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta iş kazasının meydana geldiği işyerleri, müfettişler tarafından denetlenebiliyor. İş yerinde meydana gelebilecek diğer kazaların önlenmesi ve eksiklerin tespit edilmesiyle alakalı İSG uzmanından bilgi alınıyor.

İş Kazası Giriş Nasıl Yapılır?

İş kazası giriş de, bildirim ile aynı şeydir. İş kazası girişi yapmak için yine SGK’ya doğrudan başvurabilir veya E-Devlet uygulamasından SGK E-Bildirim sayfasını kullanabilirsiniz. Bu en pratik ve çok kullanılan işlemlerden birisidir. Eğer daha önce bildirim yapmadıysanız yetkili bir personel veya İSG uzmanından bilgi almanızı tavsiye ediyoruz. İş kazası giriş işlemi oldukça önemlidir.

İş Kazası Sigortası Kapsamında Olan İşçiler Kimlerdir?

İş kazası sigortası olan işçiler mevcuttur. Bu işçiler de yine kanun tarafından belirlenmiştir. Bu durumda iş kazası sigortasına sahip olan çalışanlar ve sınıfları aşağıdaki gibidir.

• 4A kapsamındaki çalışanlar,
• 4B kapsamındaki çalışanlar,
• EK 5 tarım sigortasına ödeme yapanlar,
• Tutuklu ve hükümlüler,
• İntörn öğrencileri,
• Stajyerler (sadece çalışma saatlerinde),
• İşkur kursiyerleri.

İş Kazası Geçiren Kişinin Hakları Nelerdir?

Bir işyerinde ya da serviste işe giderken iş kazası geçiren kişiler alttaki haklara sahiptir.

• Geçici olarak iş göremezlik ödeneği alabilirler,
• İş kazası ölümlü sonuçlanmışsa yakınlarına maaş bağlanır,
• İş kazası geçirip vefat eden kişilerin yakınlarına cenaze ödeneği yapılır,
• Kaza sınıfı ve sonucuna göre sürekli iş göremezlik ödeneği alabilir.

SGK İş Kazası Bildirimi Nasıl Yapılır?

Daha önce hiç yapmadıysanız, videolu anlatımı izleyerek de yardım alabilirsiniz.